Jaki jest związek między cukrzycą a infekcjami? Infekcje pogarszają kontrolę cukrzycy, a cukrzyca sprawia, że wszelkie zakażenia są trudniejsze do opanowania. Jest to więc niezwykle trudna kombinacja. Do najczęstszych powikłań infekcyjnych w cukrzycy należą zakażenia skóry, zespół stopy cukrzycowej oraz zakażenia układu moczowo-płciowego.
Dlaczego infekcje są tak częste w cukrzycy?
W cukrzycy dochodzi do upośledzenia zdolności obronnych organizmu. Obecność dużej ilości cukru we krwi, pocie i moczu daje drobnoustrojom dobre warunki do rozwoju. Podobnie jak zmiany cukrzycowe w naczyniach – poprzez gorsze ukrwienie zajętych okolic. Uszkodzenie nerwów powoduje natomiast, że słodki mocz zalega w drogach moczowych i pęcherzu. Bakterie nie są wystarczająco wypłukiwane przez strumień moczu i mogą się łatwo namnożyć.
Nawracające zakażenia mogą być jedynym objawem klinicznym nierozpoznanej cukrzycy. Obligują każdorazowo do przeprowadzenia badań w jej kierunku.
Jak na cukrzycę wpływają infekcje?
Infekcje, zwłaszcza ciężkie, powodują wzrost poziomu cukru we krwi i tym samym zwiększają zapotrzebowanie na insulinę. W trakcie każdej choroby infekcyjnej należy częściej samodzielnie kontrolować glikemię, a w razie problemów z jej kontrolą poradzić się lekarza. Zbyt wysokie cukry wywołane zakażeniem grożą bowiem rozwojem kwasicy i śpiączki cukrzycowej (ketonowej). U chorych na cukrzycę typu 2 przyjmujących leki doustne nierzadko konieczna jest zamiana ich na insulinę na czas choroby.
Po wyleczeniu zmniejsza się zapotrzebowanie na insulinę – należy być czujnym, aby jej nie przedawkować i nie wywołać tym hipoglikemii.
Zakażenia układu moczowego, czyli ZUM
Wzrost częstości zakażeń układu moczowego w porównaniu z populacją osób bez cukrzycy obserwuje się głównie u kobiet i może mieć to związek z kilkakrotnie częstszym w tej grupie zapaleniem pochwy. ZUM są bardzo niepożądane u cukrzyków, gdyż mogą dodatkowo do cukrzycy uszkadzać nerki. W przypadku zakażenia pęcherza moczowego lub cewki moczowej, ryzyko przejścia infekcji w górę do nerek jest większe u cukrzyka niż u zdrowej osoby. Dlatego każde podejrzenie ZUM powinno być traktowane niezwykle poważnie. Objawy typowe – pieczenie lub ból przy oddawaniu moczu, częste parcie na mocz, dolegliwości ze strony dolnej części brzucha – są powszechnie znane. Badaniem rozstrzygającym jest tzw. badanie ogólne moczu (daje wstępne informacje dotyczące istnienia zakażenia) oraz posiew moczu (wynik informuje o ilości i rodzaju bakterii, a także ich wrażliwości na antybiotyki). Leczenie polega na podawaniu antybiotyku, przy czym ważne jest, aby był to lek bezpieczny dla nerek.
U chorych na cukrzycę często występują nawroty choroby. Aby im zapobiec należy dążyć do prawidłowych wartości cukru we krwi i braku obecności cukru w moczu.
Trzeba przyjmować dużą ilość płynów i regularnie opróżniać pęcherz moczowy. Pomocne w profilaktyce nawrotów ZUM mogą okazać się również preparaty doustne lub codzienne picie soku z żurawiny, a także stosowanie globulek dopochwowych z pałeczkami kwasu mlekowego w celu zapobiegania zakażeniom pochwy.
lekarz lek. Agnieszka Łebek/wieszjak.pl
