Konsekwencją długo utrzymującej się otyłości i nadwagi są zaburzenia gospodarki węglowodanowej i lipidowej. W efekcie prowadzi to do rozwoju cukrzycy typu 2, która jest jedną z poważniejszych chorób cywilizacyjnych XX i XXI wieku.
Źle leczona prowadzi do poważnych powikłań i upośledzenia komfortu życia. Częstość występowania cukrzycy typu 2 dramatycznie wzrasta również u dzieci i młodzieży w związku z plagą otyłości.
Również w cukrzycy typu 1 nadmierny przyrost masy ciała jest zjawiskiem niekorzystnym, zwiększa zapotrzebowanie na insulinę oraz pogarsza wyrównanie metaboliczne. Rozwijający się w związku nadmierną masą ciała zespół “insulinooporności” przyspiesza rozwój chorób sercowo-naczyniowych.
Podstawą zapobiegania i leczenia cukrzycy typu 2 jest odpowiednia i racjonalna dieta.
Ile spożywanych pokarmów zależy od wieku, płci, stanu zdrowia (w tym chorób towarzyszących), aktywności fizycznej pacjenta.
Warto jednak przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Ilość spożywanych produktów powinna być dostosowana do stopnia otyłości, która również często towarzyszy cukrzycy.
W ciągu dnia powinno się zjadać najczęściej drobnych 5 posiłków.
Zwróć jednak uwagę jaki stosujesz rodzaj insuliny i jaką dietę zaleca twój lekarz prowadzący.
Przy niektórych rodzajach insulin: jak mieszanki analogowe: (Humalog Mix czy NovoMix) powinno sie spożywać tylko 3 posiłki na dobę. Posiłki należy spożywać o stałych porach i w jednakowych ilościach każdego dnia.
Bardzo ważne jest, szczególnie dla osób leczonych już insuliną spożywanie stałej zawartości węglowodanów w poszczególnych posiłkach.
Należy spożywać ciemne pieczywo, grube kasze (gryczana), płatki owsiane, surowe warzywa, ponieważ zawarty w nich błonnik daje uczucie sytości, zmniejsza wchłanianie tłuszczu i glukozy z przewodu pokarmowego, zapobiega gwałtownemu wzrostowi glukozy we krwi.
Należy ograniczyć spożycie tłuszczów, zwłaszcza zwierzęcych (smalec, słonina, boczek) i zastępować je niewielką ilością tłuszczów roślinnych (oleje, margaryny). Tłuszcze roślinne pomagają w utrzymaniu cukru na właściwym poziomie. Można także stosować produkty bogate w tłuszcze nienasycone ( o udokumentowanym korzystnym działaniu) np; ryby, oliwa z oliwek
Gdy cukrzycy i otyłości towarzyszy podwyższony poziom cholesterolu, zaleca się ograniczenie produktów bogatych w cholesterol.
Nie zaleca się spożywania potraw smażonych. Korzystniejsze jest gotowanie w wodzie, na parze, w kombiwarze i szybkowarze, duszenie bez obsmażania lub z dodatkiem małej ilości tłuszczu, pieczenie.
Zupy i sosy przygotowuje się na wywarach warzywnych, podprawiając je chudym mlekiem lub jogurtem naturalnym z niewielkim dodatkiem mąki lub bez niej.
Nie należy rozgotowywać produktów zbożowych i warzyw. Potrawy bardziej rozgotowane szybciej podnoszą poziom glukozy we krwi. Warzywa najlepiej spożywać na surowo.
Owoce powinno się jadać na surowo, choć w niewielkiej ilości, gdyż nadmierne ich spożycie również sprzyja otyłości oraz szybko podnosi poziom cukru we krwi. Odradza się spożywania bananów i winogron – te owoce bardzo szybko zwiększają poziom glukozy.
Nie ogranicza się podaży płynów obojętnych (woda mineralna, herbata bez cukru).
Nie poleca się natomiast pić soków owocowych, nawet, jeżeli zawierają informację, że są bez dodatku cukru. Ich składnikiem są jednak z natury słodkie owoce zawierające fruktozę.
Należy raczej unikać tzw. słodyczy dla diabetyków. Zawierają one dużo tłuszczu, a często również niezbyt korzystne dla organizmu sztuczne substancje słodzące (np. sorbitol, aspartam).
Ograniczyć spożywanie soli i ostrych przypraw ( szczególnie u osób z nadciśnieniem tętniczym) oraz alkoholu.
Regularnie uprawiać ćwiczenia, spacerować.
Produkty niewskazane w otyłości i cukrzycy.
* mleko powyżej 2% tłuszczu, tłuste sery białe i twarożki, sery żółte, słodzone napoje mleczne, śmietana
* tłuste mięsa i wędliny, wyroby garmażeryjne (np. pasztety, pasztetowa, salcesony, kaszanki), cienkie kiełbasy, parówki, mortadela, tłuste ryby (np. węgorz, karp, wędzona makrela)
* zupy i sosy na tłustych mięsnych wywarach, zawiesiste
* potrawy z dodatkiem cukru (np. knedle, naleśniki, pierogi)
* słodzone napoje (np. coca-cola, oranżada, kompoty z cukrem, herbaty z cukrem, soki z dodatkiem cukru)
* ciasta, ciastka, pączki, czekolada, batony, cukierki, kisiele, galaretki, cukier, dżemy, marmolady, powidła, konfitury, miód, orzechy, migdały, chałwa, suszone owoce
Należy pamiętać o tym, że:
Osoby z cukrzycą zawsze powinny nosić przy sobie kostki cukru lub cukierki, aby móc spożyć je w przypadku niedocukrzenia (osłabienie, zawroty głowy, uczucie głodu, nadmierne pocenie się).
Chrom najprawdopodobniej zwiększa skuteczność insuliny, dlatego korzystnym jest uwzględnienie w diecie cukrzycowej pokarmów bogatych w ten minerał. Do produktów tych należą np. orzechy, pszenica, pieczywo razowe, ryby, wołowina, brokuły.
Produkty bardzo wolno podnoszące cukier we krwi, a jednocześnie niskokaloryczne to: ogórki świeże i kiszone, cykoria, rzodkiewka, sałata, szczypiorek, szparagi, cebula, papryka, pomidory, kalarepa, kalafior, brokuły. Produktów tych można zjeść więcej.
Zapamiętaj! Dieta jest nieodzownym elementem leczenia cukrzycy typu 2 a zrzucenie kilku kilogramów korzystnie wpływa stężenie cukru we krwi oraz profil lipidowy.
cukrzyca.medykblog.pl
