Jak pić odpowiednio wodę, zwłaszcza jeżeli chorujemy na cukrzycę? Woda a cukrzyca? Dowiedz się więcej.
Woda to jedna cząsteczka tlenu i dwa atomy wodoru. Taki prosty związek chemiczny, a jednocześnie bez niego nie moglibyśmy istnieć ani my – ludzie, ani nasze zwierzęta, także świat roślin nie miałby wówczas prawa bytu.
Co ciekawsze, zarówno niedobór, jak i nadmiar wody jest dla nas śmiertelny. Na przykład utrata 10% wody z organizmu powoduje jego niewydolność w sensie fizycznym i psychicznym, a niedobór wynoszący 20% grozi śmiercią.
Woda bierze udział w kluczowych dla życia procesach przebiegających w organizmie. Przede wszystkim odgrywa rolę w termoregulacji – pochłania nadmiar ciepła, a pojawiająca się w pocie ochładza ciało. Niezbędna do funkcjonowania układu pokarmowego jest rozpuszczalnikiem dla cząsteczek spożywanego przez nas pokarmu. Dzięki niej także następuje wchłanianie witamin rozpuszczalnych w wodzie (czyli wszystkich poza A, D, E, K) i składników mineralnych. Wodzie zawdzięczamy również to, że nasza skóra ma odpowiednią sprężystość i elastyczność, a właściwie nawilżone błony śluzowe są dobrze chronionymi wrotami do organizmu. Nie sposób nie wspomnieć o jeszcze jednej roli wody – pośredniczeniu w regulacji ciśnienia przez wpływ na objętość krwi.
Cukrzyca leczona wodą?
Może nie dosłownie, ale z pewnością woda ma ogromny wpływ na występowanie objawów cukrzycy. Chory na cukrzycę może naprawdę znacznie polepszyć swoje samopoczucie, pilnując spożycia wody. Przede wszystkim woda jest zbawienna dla diabetyka ze względu na brak węglowodanów i kalorii. W cukrzycy należy szczególnie kontrolować podaż węglowodanów. W sokach czy napojach znajdziemy cukry proste, czyli te najmniej pożądane w przypadku cukrzycy. Zatem co ma pić spragniony diabetyk, jeśli musi ograniczać wszelkie płyny z węglowodanami? Otóż wodę właśnie. I to niemało – około 1,5 litra na dzień!
Glukoza zależna od wody
Nieprawidłowe nawodnienie, a więc zarówno prze-, jak i odwodnienie są groźne dla zdrowej osoby, a dla chorego na cukrzycę tym bardziej. Choć zapotrzebowanie cukrzyka na wodę jest bardzo zbliżone do rekomendacji dla osób zdrowych, to konsekwencje ich nieprzestrzegania są dla chorego o wiele gorsze. Jeśli cukrzyk dopuści do odwodnienia, krew gęstnieje, a narządy, które już i tak obciążone są ryzykiem niewydolności z powodu cukrzycy, funkcjonują w gorszych warunkach. Odwodnienie lub przewodnienie wpływają także na stężenie glukozy we krwi, której kontrola jest nieodzowna w przypadku cukrzycy. Chory z niewyrównaną gospodarką wodną miewa duże skoki wartości glukozy we krwi – raz dochodzi do bardzo wysokich, innym razem występuje hipoglikemia. To stan bardzo niebezpieczny dla zdrowia i życia, ponieważ bez odpowiedniej kontroli może doprowadzić do śpiączki. Dlatego tak ważne jest częste kontrolowanie stężenia cukru we krwi, choćby za pomocą podstawowego sprzętu.
Skomplikowane zależności
W zasadzie to zarówno zawartość wody w organizmie wpływa na gospodarkę węglowodanową, jak i stężenie glukozy oddziałuje na regulację wodno-elektrolitową organizmu. W przypadku hiperglikemii, czyli podwyższonego stężenia glukozy we krwi, dochodzi do zwiększenia filtracji w nerkach, ponieważ we krwi pojawia się więcej wody pochodzącej z przestrzeni komórkowej najmniejszych cząstek organizmu. Wówczas chory częściej oddaje mocz, a jednocześnie nie uzupełnia utraconych płynów – dochodzi do zwiększonego pragnienia i odwodnienia. Ten mechanizm to bardzo charakterystyczne objawy cukrzycy – częste oddawanie moczu i zwiększone pragnienie.
Nauka picia wody
Jak więc pić, by było to optymalne? Otóż podstawową zasadą jest picie regularne i w uśrednionej ilości. Jeśli w jednej chwili wypijemy dwa łyki wody, a za godzinę rzucimy się na dwie szklanki z powodu dużego pragnienia, organizm nie zostanie nawodniony. Bowiem mechanizmy regulacyjne w ciele są tak inteligentne, że nagłe dostarczenie nadmiaru wody zostanie prędko z organizmu usunięte z moczem. Dlatego więc zaleca się wypijanie niecałej szklanki wody co godzinę albo spożywanie kilku łyków tego płynu co kilkanaście minut. Jak kontrolować ilość wypitej w ciągu dnia wody? Ciekawym sposobem jest rozrysowanie kreskami miarki na butelce (od jej zakrętki po dno), gdzie każda kreska będzie odpowiadała poszczególnej godzinie. Zadaniem posiadacza takiej butelki jest opróżnienie jej z określonej dla danego czasu ilości wody.
A co, jeśli woda nie smakuje? Z pewnością to nie jest wymówka, by jej nie pić albo żeby wybierać słodzoną wodę owocową. Do butelki czy dzbanka można wkroić plastry owoców, ogórka albo dodać trochę soku cytrynowego i kilka listków świeżej mięty. Smak będzie wówczas bardziej przystępny, a my… zdrowsi.
Źródło:
Low Water Intake and Risk for New-Onset Hyperglycemia. Ronan Roussel, i wsp. Diabetes Care 2011 Dec; 34(12): 2551-2554.
https://www.diabetes.co.uk/food/water-and-diabetes.html [dostęp dn. 30.07.2018r.]
https://www.webmd.com/diabetes/news/20110630/drinking-water-may-cut-risk-of-high-blood-sugar [dostęp dn. 30.07.2018r.]
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę. Diabetologia Kliniczna 2013, tom 2, supl 2013, tom 2, supl. A.
zdrowydiabetyk.pl
