Cukrzyca niejednokrotnie wywołuje u dziecka więcej stresu niż najtrudniejszy egzamin. Co zrobić, by nauka w szkole przebiegała możliwie bezproblemowo, a rodzice i nauczyciele zdali ten trudny sprawdzian celująco? Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia ze słodkim pierwszoklasistą, czy cukrzyca pojawia się w trakcie nauki szkolnej, musimy pamiętać o tych samych rzeczach. Najważniejsze jest, żeby dziecko było świadome swojej choroby, wiedziało o niej jak najwięcej oraz pamiętało o samokontroli. Powinno znać objawy hipo- i hiperglikemii, a także umieć odpowiednio na nie zareagować.
Rodzice muszą uświadomić swoim pociechom, jakie są konsekwencje nieprzestrzegania diety czy pominięcia dawki insuliny. Często bowiem zdarza się, że dzieci, zwłaszcza młodsze, w ferworze szkolnej pracy zapominają o pomiarach cukru, natomiast starsze pragną za wszelką cenę udowodnić, że nie różnią się od zdrowych rówieśników i negują zasadność użycia pena czy glukometru.
Absolutną podstawą w przypadku ucznia z cukrzycą jest to, by w jego plecaku obok podręczników i zeszytów znalazł się sprzęt do pomiaru poziomu cukru i podania insuliny (glukometr z zestawem pasków oraz gazików, nakłuwacz z zestawem igieł, pen z insuliną krótko- lub szybkodziałającą, przekąski i tabletki z glukozą na wypadek hipoglikemii, karta diabetyka oraz glukagon).
Niezależnie od wieku dziecka, czy momentu wystąpienia cukrzycy rodzice muszą o niej poinformować szkołę. Pomysł, by ukryć chorobę ze względu na możliwość stygmatyzacji dziecka, zagraża jego zdrowiu. Nauczyciele muszą wiedzieć, który uczeń ma cukrzycę, by móc odpowiednio zareagować w przypadku hipo- lub hiperglikemii. Najlepiej, by rodzice dostarczyli do szkoły kartkę z informacjami, jaki preparat insuliny otrzymuje dziecko, ile i w jakich porach wykonuje się iniekcje (w przypadku stosowania penów), jakie produkty spożywcze są zalecane, a jakie niedozwolone, do których posiłków dziecko ma otrzymać insulinę i w jakiej ilości oraz kiedy ma badać poziom glikemii we krwi. Na kartce trzeba też zaznaczyć prawidłowe wartości glikemii, objawy hipo- i hiperglikemii oraz sposób postępowania w przypadku ich wystąpienia, a także opisać sytuacje, które powinny zaniepokoić nauczyciela, i zaznaczyć, kiedy należy się skontaktować z pielęgniarką lub poradnią diabetologiczną. Do tych informacji należy dołączyć numer kontaktowy do siebie oraz poradni diabetologicznej.
Szkoła musi zapewnić każdemu uczniowi z cukrzycą możliwość zjedzenia posiłku w dowolnym czasie (także podczas lekcji), wyjścia do toalety w dowolnym czasie (nawet poza przerwami szkolnymi) oraz odpowiednie warunki do zbadania glikemii, czy podania insuliny.
Sport, wycieczki i inne atrakcje
Już wiemy, że nasze dziecko jest bezpieczne podczas zwykłych lekcji – zna swoją chorobę i może liczyć na pomoc nauczyciela. Co jednak w sytuacji, gdy zechce wziąć udział w zawodach sportowych, pójść na dyskotekę lub pojechać na wycieczkę? Jednego możemy być pewni – taka sytuacja prędzej czy później nastąpi, więc lepiej się do niej przygotować.
Na pierwszy ogień weźmy lekcje wychowania fizycznego. Wysiłek przy cukrzycy jest wskazany, dlatego dziecko nie powinno rezygnować z uczestnictwa w tych zajęciach. Należy jedynie wcześniej ustalić z nauczycielem schemat postępowania, poinstruować go, przy jakich wartościach poziomu cukru wysiłek fizyczny jest możliwy, a przy jakich niewskazany (w przypadku glikemii poniżej 100 mg/dl dziecko musi zjeść dodatkowy posiłek i jeśli kolejny pomiar będzie prawidłowy, może ono uczestniczyć w zajęciach; przy glikemii powyżej 180 mg/dl można podać małą dawkę korekcyjną insuliny i po wypiciu niesłodzonych płynów włączyć dziecko do zajęć; gdy glikemia wynosi powyżej 250 mg/dl dziecko nie może brać udziału w ćwiczeniach) oraz ustalić miejsce, gdzie podczas zajęć będzie znajdował się glukometr, pen i przekąski. Uczeń musi badać poziom cukru przed i po zajęciach wf, a jeśli zajdzie taka potrzeba – również w ich trakcie, gdy zaobserwuje objawy wskazujące na obniżenie lub podwyższenie poziomu cukru.
Inną szczególną sytuacją dla dziecka z cukrzycą będzie egzamin. Nauczyciele muszą mieć świadomość, że stres związany ze sprawdzianem może powodować wahania glikemii, a te z kolei osłabiają koncentrację. Dodatkowo uczeń powinien mieć możliwość wyjścia do toalety, czy zjedzenia posiłku, gdyż są to czynności wymuszane przez chorobę. W związku z tym nauczyciele powinni rozważyć przedłużenie trwania egzaminu lub ustalenie indywidualnej formy sprawdzenia wiedzy takiego ucznia.
Z kolei najwięcej stresu u rodziców wywołują wycieczki: często trwają kilka dni, a przy tym wiążą się z większym wysiłkiem fizycznym (spływy kajakowe, górskie, wyprawy rowerowe). Żeby go uniknąć, wystarczy wszystko dokładnie zaplanować, a przede wszystkim właściwie przygotować ekwipunek diabetyka. Powinna się w nim znaleźć odpowiednia ilość insuliny, glukometr i pen (najlepiej po dwa, w razie gdyby jeden się zepsuł), nakłuwacz, igły do nakłuwacza i pena, zapasowa bateria, paski testowe do badania krwi i moczu, zapas tabletek glukozy lub glukozy w żelu (do doraźnej pomocy w razie hipoglikemii), glukagon, zeszyt samokontroli do prowadzenia systematycznych notatek, odpowiednia ilość żywności (potrzebna na planowane posiłki i na wypadek niedocukrzenia). Rodzice wspólnie z nauczycielami powinni się zorientować, gdzie w miejscu pobytu wycieczki znajduje się poradnia diabetologiczna czy punkt medyczny. Numery telefonu do tych placówek powinny znaleźć się w ogólnie dostępnym miejscu, tak by każdy mógł w razie potrzeby szybko wezwać pomoc.
http://hiphiphurra.pl
