Walka rodziców o zdrowie i przyszłość dzieci nabiera niekiedy heroicznego charakteru. To bowiem nie tylko codzienna troska o pomiary glikemii, posiłki i dawkowanie insuliny, to także lęk przed wahaniami glikemii,wcześniejszymi bądź późniejszymi powikłaniami i wieloma innymi wyzwaniami. Walka rodziców o zdrowie dziecka polega również czasami (niestety coraz częściej) na toczeniu bitew z instytucjami państwowymi. Więcej o tym można przeczytać w artykule Małgorzaty Fidor, która jest matką nastoletniej już diabetyczki oraz redaktorką portalu diabetica.pl, gdzie można znaleźć więcej podobnych historii.
Wiele miejsca poświęcamy w tym numerze wysiłkowi fizycznemu przy nadciśnieniu, głównie z racji tego, iż chorobata często towarzyszy cukrzycy. Temat ten przedstawiamy z dwóch perspektyw: lekarza i fizjoterapeuty. Polecamyrównież artykuł dotyczący boreliozy, choroby przenoszonej przez ugryzienie kleszcza. Jako że nie wynalezionojeszcze na nią szczepionki, warto przed letnim urlopem dowiedzieć się, jak można uniknąć zarażenia i co robić,kiedy już do niego dojdzie.
Wszystkim dzieciom z okazji ich święta życzymy pogodnego czerwca, sympatycznego zakończenia roku szkolnegoi spełnienia wakacyjnych marzeń, a tym, którzy nadal czują się dziećmi, nawet na przekór własnej metryce,pogody ducha i miłej lektury Diabetyka!
Glukoza w tabletkach bardzo się sprawdziła. W sytuacji, gdydzień nie jest podobny do dnia, a kolejny posiłek niepodobnydo żadnego innego, kiedy produkty w sklepie nie przypominajątych dostępnych w Europie i właściwie nie masz pewności,czy lokalna cola to ten sam oryginalny produkt dostępnyna naszych półkach, jedna stała rzecz – glukoza w tabletkach– bardzo ułatwia życie. Z glukozą zawsze wiem, ile jem: jednakosteczka to pół wymiennika węglowodanowego (w najczystszejpostaci), który podnosi mi glikemię mniej więcej o 20–25mg/dl. I w zależności od stężenia glukozy we krwi wiem, czymam zjeść jedną, dwie czy trzy kostki. Ilość mogę w pełnikontrolować, dlatego kilka kosteczek zawsze mam powkładanychdo rożnych kieszeni.
Musimy być czujni i reagować już na pierwsze objawy. Najpierw należyzmierzyć stężenie glukozy i sprawdzić, czy nie ma acetonu w moczu/we krwi. Jeżeli stwierdzimy wysoką glikemię oraz obecny aceton, rozpoznajemykwasicę ketonową. Musimy natychmiast włączyć postępowaniezgodne z wytycznymi, jakie otrzymaliśmy od swojego lekarza diabetologa.W tej sytuacji warto skontaktować się z ośrodkiem, w którym jesteśmy leczeni.W pierwszej kolejności podajemy insulinę – zawsze penem, nawetjeśli używamy pompy insulinowej. Zwykle konieczna jest dwa razy większadawka insuliny niż w przypadku przecukrzenia bez objawów kwasicy.Osoby podające insulinę przez pompę insulinową powinny sprawdzić,czy jest ona sprawna i wymienić cały osprzęt, łącznie z pojemnikiem nainsulinę. Bezpiecznie jest włączyć 200% bazy, a zamiast bolusów pompąpodawać kolejne dawki insuliny penem. Pamiętajmy, że nowe wkłuciemogło zostać źle założone, w takiej sytuacji dawki korekcyjne nie będądopływały do organizmu i nasilą się objawy kwasicy
Pani doktor nawet nie zajrzała do dokumentacji córki.Na przedstawione przeze mnie wykresy z pompyi wydrukowane poziomy glukozy we krwi zareagowałazdziwieniem – nie wiedziała, co to takiego! Pospieszniewyjaśniłam, ale nie wzbudziło to większego zainteresowania.Za to dowiedziałam się czegoś nowego: wypełniającformularz urzędowy pani doktor, wpisując kolejnochoroby, użyła określenia „domniemana” przy chorobieHashimoto. Musiałam zainterweniować, to przecież żadnedomniemane – córka przyjmuje hormony, a informacjęo wynikach badań, rodzaju i dawce leku były w dokumentacji.Jak się później dowiedziałam, pani doktorbyła reumatologiem. Jakie miała zatem kompetencje, bypodejmować decyzje o naszym życiu?
Zapalenie stawów, mięśnia sercowego, uszkodzenie układu nerwowegoto tylko niektóre z przykładów niszczącego działania boreliozy na naszorganizm. Zapalenie stawów w przebiegu boreliozy charakteryzuje sięnajczęściej zajęciem jednego dużego stawu, szczególnie kolanowego lubbarkowego. Zapalenie to trwa od kilku dni do kilku tygodni, przebiegaz obfitym gromadzeniem się płynu zapalnegowewnątrz stawu. Może być jedyną manifestacjąchoroby. Zdarzają się również zapalenia obejmującekilka stawów jednocześnie bądź kolejnopo sobie. Właściwe i odpowiednio wcześniezastosowane leczenie pozwala uniknąć trwałegouszkodzenia stawów.
Wychodzącz domu, zawsze zabieraj ze sobą np. cukier. Węglowodanyproste wchłoną się do krwi i uzupełnią poziom glukozy w trakcie trwania wysiłku. Można również rozważyć spożycie dodatkowejkanapki, zawierającej węglowodany złożone, które będąwchłaniały się dłużej niż te proste.Gdy wartość glikemii jest prawidłowa, możesz wyruszyć naspacer. Jeśli spacer planujesz po śniadaniu i stosujesz zwykłąinsulinę ludzką, a w jego trakcie wypadnie pora drugiego śniadania,zabierz je koniecznie ze sobą. Jeśli stosujesz analogi insuliny,drugie śniadanie zazwyczaj nie jest konieczne i nie musiszmieć go przy sobie. W obu przypadkach natomiast ważne jestdostarczanie odpowiedniej ilości płynów.Skontroluj glikemię po ok. 1–2 godzin od rozpoczęcia spaceru, jeśli trwa on nieprzerwanie.
2 O zerwanym ścięgnie Achillesa i zaburzonej komunikacji
Perspektywy i zbliżenia
4 PsInka Inka zostaje diabdogiem (11)
5 Jak powinien wyglądać ideał zdrowia?
6 Cukrzyca a ryzyko złamań kości
7 Zbyt mało badań nad zapobieganiem cukrzycy typu 2
12 Kwasica ketonowa i ciężkie niedocukrzenie
16 Elementarz leczenia cukrzycy
Schemat dwóch wstrzyknięć – mieszanka insulinowa klasyczna (ludzka)
18 Orzeczenie o niepełnosprawności dziecka
21 Niechciana pamiątka z wakacji – borelioza
24 Nadciśnienie tętnicze a wysiłek fizyczny
26 Regularne spacery z insuliną
28 Ważne pytania o …monitorowanie glikemii
33 Nadmiary i niedobory w diecie – tłuszcze
39 Kierowcy z cukrzycą – problemy i wyzwania
48 Roz(g)rywka